សៀវភៅប្រលោមលោកខ្មែរចំនួន៥ចំណងជើងពេញនិយមនៅអាម៉ាហ្សូន

បើទោះជាលោកអូហ្គូប៉ាវីបានទទួលមរណភាពហើយកី្តតែសៀវភៅប្រលោមលោកខ្មែរដែលលោកបានបកប្រែជាភាសាបារាំងនោះគឺកំពុងតែលក់នៅទីផ្សារអនឡាញអន្តរជាតិ អាម៉ាហ្សូន យ៉ាងកក្រើកហើយក្នុងតម្លៃលក់ខ្ពស់ទៀតផង។ សៀវភៅមួយក្បាលមានទំហំក្រាសគឺមានរឿងប្រលោមលោកដូចជា នាងរំសាយសក់ នាងកាកី មាយើង វរវង្ស-សូរវង្ស-និងរឿង ស័ង្គសិល្ប៍ជ័យ។

សៀវភៅរឿងប្រលោមលោកដូចជា នាងរំសាយសក់ នាងកាកី មាយើង វរវង្ស-សូរវង្ស-និងរឿង ស័ង្គសិល្ប៍ជ័យ។

សូមបញ្ចាកើថា លោក អូហ្គូស ប៉ាវី (Auguste Pavie )មានកំណើតកើតជានៅទីក្រុង Dinan ប្រទេសបារាំង។  លោកចម្រើនវ័យមានទាំងចំណេះវិជ្ជាអាចប្រើការបាន ហើយនៅឆ្នាំ​១៨៦៤ លោកក៏បានចូលរួមជាមួយកងទាហានម៉ារីន។ ការដែលចូលកងម៉ារីននោះហើយ ទើបថ្ងៃទី ១១ ខែមករា ឆ្នាំ១៨៦៩ លោកបានជាន់ទឹកដីព្រៃនគរជាលើកដំបូង។ លោកមានមុខងារជាអ្នកហាត់ការនៅការិយាល័យគ្រប់គ្រងតេឡេក្រាមខ្មែរហៅថា ក្រសួងខ្សែលួស។ តែនៅឆ្នាំ ១៨៧០ លោកបានត្រលប់ទៅប្រទេសបារាំងវិញសម្រាប់ការស្នាក់នៅរយៈពេលខ្លី ហើយក៏បានត្រលប់មកនៅទីក្រុងព្រៃនគរវិញ បន្ទាប់ពីត្រូវបានទទួលយកការត្រួតពិនិត្យសារទូរលេខ។

 លោកក៏ត្រូវបានតែងតាំងឱ្យទៅបម្រើការងារនៅខេត្តកំពត ដើម្បីដឹកនាំការិយាល័យទូរលេខ ការងារនោះលោកបានចំណាយពេលដប់ឆ្នាំដើម្បីស្គាល់ខ្លួនឯងជាមួយនឹងភាសាខ្មែរ ប្រវត្តិសាស្ត្រ អក្សរសាស្ត្រ និងបង្កើតទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយព្រះសង្ឃ និងអ្នកប្រាជ្ញខ្មែរ ។ ចំពោះអ្នករុករកដែលនាំគាត់ឆ្លងកាត់គ្រប់តំបន់ឥណ្ឌូចិន តុងកឹង អាណ្ណាម កូសាំងស៊ីន លាវ គាត់បានបន្ថែមគុណសម្បត្ដិរបស់អ្នកការទូត ដែលជាតួនាទីដ៏លំបាកក្នុងការលេង ដោយសារគាត់ឡើងមកប្រឆាំងនឹងការឈ្លានពានសង្គ្រាមជាមួយប្រទេសសៀម។ របាយការណ៍​ដែល​គាត់​ផ្ញើ​ទៅ​ក្រសួង​ការ​បរទេស​បង្ហាញ​ពី​ភ្នាក់ងារ​ដែល​ទទួល​ស្គាល់។ ពេល​នោះ​គាត់​ត្រូវ​បាន​តែងតាំង​ជា​អគ្គកុងស៊ុល​នៅ​ហ្លួង​ប្រា​បាង ដែល​កាល​នោះ​ជា​រាជធានី​នៃ​ប្រទេស​លាវ។ នៅ​ទីនោះ គាត់​បាន​សម្រេច​កិច្ចការ​សន្តិភាព​រវាង​ប្រជាជន​ដែល​មាន​ជម្លោះ​ញឹកញាប់។

ចាប់ពីឆ្នាំ ១៨៩២ ដល់ឆ្នាំ ១៨៩៥ លោកបានបន្តការដោះស្រាយវិវាទរវាងបារាំង និងសៀមសម្រាប់ទឹកដីដែលបានរុករក។ បន្ទាប់មកលោកត្រូវបានតែងតាំងជាអគ្គកុងស៊ុលនៅទីក្រុងបាងកក។ នៅឆ្នាំ ១៨៩៥ គាត់ត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីពេញសមត្ថភាពនៅទីក្រុងបាងកក។ លោក អូហ្គូស ប៉ាវីបន្ទាប់មកបានលះបង់ខ្លួនឯងក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ “បេសកកម្ម (ប៉ាវី) Pavie” ជុំវិញតំបន់មួយចំនួនដូចជា ប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រវត្តិសាស្រ្តធម្មជាតិ ភូមិសាស្ត្រ និងអក្សរសិល្ប៍នៃប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ស្នាដៃដ៏ល្បីល្បាញបំផុតរបស់គាត់ត្រូវបានបោះពុម្ពនៅឆ្នាំ១៩១២៕

រក្សាសិទ្ធិគ្រប់បែបយ៉ាងដោយ អាម៉ាហ្សាឌៀ អេឌូសិន ឆ្នាំ២០២៤  គោលការណ៍ឯកជនភាព